Viêm quanh khớp vai

Theo YHHĐ

• Thoái hóa gân do tuổi tác: Bệnh thường xảy ra ở người trên 50 tuổi.
• Nghề nghiệp lao động nặng có các chấn thương cơ học lặp đi lặp lại, gây tổn thương các gân cơ quanh khớp vai như gân cơ trên gai, cơ nhị đầu cánh tay.
• Tập thể thao quá sức, chơi một số môn thể thao đòi hỏi phải nhấc tay lên quá vai như chơi cầu lông, tennis, bóng rổ, bóng chuyền.
• Chấn thương vùng vai do ngã, trượt, tai nạn ô tô, xe máy.
• Một số bệnh lý khác (tim mạch, hô hấp, tiểu đường, K vú, thần kinh, lạm dụng thuốc ngủ).

Theo YHCT

Do phong, hàn, thấp kết hợp với nhau, làm bế tắc kinh lạc gây ra. Giai đoạn đầu phong hàn thắng, bệnh nhân đau là chủ yếu (kiên thống); giai đoạn sau hàn thấp thắng, hạn chế vận động là chủ yếu (kiên ngưng). Lâu ngày các tà khí này làm tắc đường lưu thông khí huyết, khí huyết không đủ nuôi dưỡng cân cơ, gây ra thể lậu kiên phong.

Điều trị không dùng thuốc VLTL – PHCN

• Các phương thức điều trị vật lý
• Nhiệt nóng tại chỗ: parafin , hồng ngoại, sóng ngắn, siêu âm để giảm đau, giãn cơ, chống viêm và giảm xơ dính.
• Điện phân dẫn thuốc để giảm đau, chống viêm ( Novocain, Salicilat….) – Điện xung để giảm đau.
• Châm cứu: châm tả Kiên tỉnh, Kiên ngung, Kiên trinh, Thiên tông, Trung phủ, Tý nhu, Cự cốt, Vân môn.
• Xoa bóp bấm huyệt chữa đau nhức mỏi mệt: dùng các thủ thuật xát, lăn, day, bóp, bấm, vờn, vận động, rung khớp vai.
• Thủy châm: vitamin B1, B6, B12, thuốc giảm đau non- steroid vào một số huyệt Kiên ngung, Thiên tông, Tý nhu
• Vận động trị liệu
• Kéo giãn và di động khớp nhằm làm tăng tầm vận động khớp.
• Tập chủ động với các dụng cụ: các bài tập với gậy, dây, thang tƣờng, ròng rọc nhằm tăng tầm vận động khớp và tập mạnh các nhóm cơ vùng vai.
• Bài tập Codman đong đưa khớp vai: bài tập này giúp bệnh nhân giảm đau vai rất tốt, đồng thời làm cải thiện tình trạng giới hạn tầm vận động khớp vai.
• Hoạt động trị liệu
• Hướng dẫn bệnh nhân thực hiện các hoạt động sinh hoạt hằng ngày có sử dụng tay như mặc áo quần, tắm rửa, chải tóc,…

Điều trị thuốc YHHĐ

• Thuốc giảm đau thông thường: acetaminophen 0,5g x 2-4 viên /24h; acetaminophen kết hợp với codein hoặc tramadol 2-4 viên/ 24h.
• Thuốc chống viêm không steroid: Chỉ định một trong các thuốc sau:
  + Diclofenac 50mg x 2 viên/24h.
  + Piroxicam 20mg x 1 viên/24h.
  + Celecoxib 200mg x 1 – 2 viên/24h.
• Tiêm corticoid tại chỗ áp dụng cho thể viêm khớp vai đơn thuần: methylprednisolon acetat 40mg; betamethason dipropionat 5mg hoặc betamethason sodium phosphat 2mg tiêm 1 lần duy nhất; sau 3-6 tháng có thể tiêm nhắc lại nếu bệnh nhân đau trở lại. Tránh tiêm corticoid ở bệnh nhân có đứt gân bán phần do thoái hóa. Tiêm corticoid ở bệnh nhân này có thể dẫn đến hoại tử gân và gây đứt gân hoàn toàn. Nên tiêm dưới hướng dẫn của siêu âm.
• Nhóm thuốc chống thoái hóa khớp tác dụng chậm:
  + Glucosamin sulfat: 1500mg x 1gói/24h.
  + Diacerein 50mg: 01-02 viên mỗi ngày. Có thể duy trì 3 tháng.

Điều trị thuốc YHCT

Kiên thống

• Pháp điều trị: Khu phong tán hàn, hành khí hoạt huyết.
• Bài thuốc: Quyên tý thang gia giảm

Kiên ngưng

• Pháp điều trị: Hoạt huyết tiêu ứ, thư cân hoạt lạc.
• Bài thuốc: Quyên tý thang gia vị

Hậu kiên phong

• Pháp điều trị: Bổ khí huyết, hoạt huyết tiêu ứ.
• Bài thuốc: Tứ vật đào hồng gia vị

Ngoại khoa

• Chỉ định với thể giả liệt, đặc biệt ở người trẻ tuổi có đứt các gân vùng khớp vai do chấn thương. Phẫu thuật nối gân bị đứt. Ở người lớn tuổi, đứt gân do thoái hóa, chỉ định ngoại khoa cần thận trọng.

• Tránh lao động quá mức, tránh các động tác dạng quá mức hay nâng tay lên cao quá vai;
• Tránh các chấn thương ở vùng khớp vai;
• Phát hiện và điều trị sớm các trường hợp đau vai đơn thuần và đau vai cấp